Met kinderen wordt je soms tot het uiterste op de proef gesteld, dat weet iedere ouder, maar dat de begeleiding van ouders bij opvoeding zich ook soms tussen uitersten beweegt, beschrijft Paula Ingelse in haar column `Uitersten` over opvoeding.
Ik werk tegenwoordig op 2 dagen in de week in preventieve opvoedingsondersteuning in een middelgrote gemeente in het Gooi. In mijn werk moet ik mijn persoonlijk oordeel en gevoel diep verborgen houden. Zonder gezonde objectiviteit en afstand tot de situatie zou ik ouders niet goed kunnen helpen. Niettemin vind ook ik het wel eens lastig om het hoofd koel èn het overzicht te houden. Overal prikkels en keuzes! Al lezend in de stapels publicaties met waarschuwingen en bedreigingen die onze kinderen in het dagelijks leven boven het hoofd hangen, zou ook ik zenuwachtig kunnen worden. Seksualisering van de maatschappij, het onderwijs waar zoveel op is aan te merken. Kinderen die wat minder sociaal vaardig zijn en sneller stuk lopen. Kinderen die niet leren met teleurstellingen en schaarste om te gaan. Afbrekende ijsschotsen, verkeerd vlees, foute vis, onzalige vetten… Stop!
Ik ben ook moeder en dus een normaal mens en zo kunnen sommige schrijnende gevallen me ook echt aangrijpen. In iedere laag, klasse en niveau van de bevolking. Zo is er die eenentwintig jarige moeder, zwanger van haar vierde kind. Het huis is smerig, de kinderen vervuild en verwaarloosd. Ze is depressief en weet niet wat ze met de kinderen aan moet, het groeit haar allemaal boven het hoofd. Het uitgangspunt vanuit de hulpverlening is om de moeder zo lang mogelijk bij haar kinderen te houden. Als een van de actieplannen binnen een groot hulpverleningsnetwerk gaat een pedagoog de moeder leren spelen met de kinderen. Eigenlijk idioot want de situatie is niet meer om aan te zien. De kinderen worden toch uit huis geplaatst en de moeder vecht als een bezetene om haar kinderen bij zich te houden. De scene is niet uit een film maar echte realiteit, iedereen huilt hartverscheurend. Na een jaar intensieve begeleiding van de moeder en de kinderen komen ze langzamerhand weer bij elkaar. Gelukkig dat er ingegrepen is, ze vormen samen weer een gezin, er wordt gespeeld, de kinderen worden goed verzorgd en de moeder straalt.
En aan de andere kant is daar de moeder die aan de buitenkant alles voor elkaar heeft: Twee kinderen, van 7 en 9. Mooi huis, man met een goede baan en zij zelf denkt erover om ooit haar vak als sportlerares weer op te pakken. Haar kinderen zullen het beste van het beste krijgen. De jongen van 9 moet in het allerbeste voetbalteam en ze zorgt dat ze veel bij de trainingen aanwezig is en belt, belt en belt met de trainer, andere moeders en het bestuur. De kinderen worden overal naar toe gebracht en ze zit vol met plannen. Het kind, vooral het jongetje, is eigenlijk haar project geworden. Hoe komt het dan toch dat het jongetje zo stil, bozig en dwars is? Hij maakt weinig contact en op school verslechteren zijn cijfers. Omdat de ouders naargeestige tekeningen in huis vinden van dode mensen en kinderen trekt moeder gelukkig aan de bel. Na een aantal gesprekken blijkt dat het kind eigenlijk helemaal niet van voetbal houdt en het allerliefst op pianoles wil. Hij zou graag wat vaker zelf met de fiets ergens heen willen en zelf naar school lopen. En als hem gevraagd wordt wat hij graag samen met zijn moeder zou willen doen: samen de avondvierdaagse uitlopen net zoals andere kinderen. Vorig jaar konden ze allemaal niet want moeder was aan het bijkomen van haar liposuctie en borstlift. Het is mooi om te zien dat de jongen opklaart als hij zelfstandig mag zijn, mag zijn wie hij is en dat zijn moeder samen met hem iets doet in plaats van het leven aanbiedt volgens haar lief bedoelde wensen.
In beide gevallen zie je kinderen en ouders bijna ten onder gaan. Het zijn schrijnende voorbeelden, Tussen deze uitersten zitten een heleboel ouders die soms veel te lang rond blijven lopen met vragen en zorgen. Ik zou die ouders willen adviseren; stel je vraag, het lucht op en helpt de kwestie helder te krijgen. En de goede deskundige voelt mee, heeft een scherp beoordelingsvermogen maar houdt het hoofd koel!
