Qouta nodig om carriere te maken?

Aan de andere kant van de oceaan voltrekt zich een interessante verkiezingsstrijd. Bond Jesse Jackson kiezers nog aan zich met zijn huidkleur, Barack Obama zweert polarisatie af en tamboereert luidkeels: ‘There is no black, white, Hispanic or Latin America, there is only the United States of America.’ Hij hoeft niet eens de man-vrouwkwestie te noemen in zijn strijd tegen Hillary Clinton.

Ik moest eraan denken in het licht van een discussie over quota, die werd aangezwengeld op het Women Inc. festival van 1 en 2 december. Daar werd bepleit om, in navolging van de Noren, verplicht te stellen dat het vrouwenaandeel in de raad van commissarissen 40 procent bedraagt.

Toen ik vol ambitie in Delft aan mijn ingenieursstudie begon, kreeg ik na ongeveer een halfjaar de vraag van een practicumbegeleider of ik voor het vormen van een vrouwengroepje was. Ik voelde mij beledigd en gekleineerd. Mijn jaar bestond voor 20 procent uit vrouwen. Groepen bestonden meestal uit vijf personen, dus werden de vrouwen naar rato verdeeld: eentje op elke groep.

Het verzoek kwam door het beklag van een aantal dames dat ze steeds al het typewerk moesten doen. Ongelooflijk. Ik was met voorbedachten rade, met mijn volledige verstand, aan mijn bèta-opleiding begonnen in dit mannenbolwerk, vastbesloten mij daar te handhaven. En nu werd ik in de steek gelaten door mijn vrouwelijke medestudenten. Ik vroeg mij af hoe je je ooit kunt voorbereiden op een carrière als je die haantjes nu al niet de baas kon zijn. Maar misschien waren mijn motieven destijds al anders dan die van mijn medestudentes.

Waarom die roep om toegelaten te worden? Waarom niet gewoon de regels van het spel volgen en de medailles op eigen kracht binnenslepen? Het is een misvatting dat vrouwen hulp nodig hebben. Vrouwen die de top hebben bereikt, bewijzen dit. Zij geven ons ook het recept: vergeet je kinderwens of word lesbisch. En als dat niet kan, beperk je het liefst tot niet meer dan één kind. Neem een huisman of trouw een man zonder carrière of één met een carrière vanuit huis.

Je kunt ook wachten tot je kinderen wat ouder zijn en dan de turbo er flink opzetten, zoals Marjanne Sint, nu voorzitter van de raad van bestuur van de Isala-klinieken in Zwolle doet. In een interview zei ze — op de foto apetrots met haar kleinkind — dat ze zich goed kan voorstellen dat jongere vrouwen haar baan niet ambiëren, omdat je vier avonden per week met de specialisten om tafel moet. Overdag opereren die namelijk.

Carrières kunnen ook heel anders tot stand komen. Op vernuftige wijze weten steeds meer dames hun talenten te gelde te maken en eigen succespodia te creëren. Wat valt op? Ze werken samen. Voor het nieuwe tijdschrift LOF kreeg Jolanda Holwerda tientallen vrouwelijke professionals zover om voor nop mee te werken aan de totstandkoming van deze ‘glossy voor ambitieuze moeders’, nu al toe aan het derde nummer.

Linda de Mol geeft Saskia Noort niet alleen een column in haar blad, maar vraagt haar ook het script te schrijven voor Gooische Vrouwen. Heleen van Rooijen en Marlies Dekkers schrijven samen een stout boek en Katja en Bridget zorgen er samen voor dat de woorden ‘dom’ en ‘presentatrice’ niet per definitie bij elkaar horen.

Quota zijn nuttig om uitbuiting of uitroeiing van een soort tegen te gaan. Ik heb niet de indruk dat de vrouw met uitsterven bedreigd wordt. Integendeel. Vrouwen zijn eindelijk bezig de balans te vinden tussen carrière en gezin. En bouwen eigen netwerken. Midas Dekkers zei het maanden geleden al eens tegen Ciska Dresselhuys in het programma Tegenpolen: ‘Mevrouw, het is onze apenrots. Bouw uw eigen apenrots.’ De waarheid kan hard zijn.