Opvoeden, ook in de virtuele wereld

We leren ze hun onderbroek aan te houden als ze de straat op gaan. We leggen ze uit wat een planeet is. We staan direct klaar om ruzies thuis te sussen, klaagverhalen over school aan te horen of drama’s met vriendinnen te begrijpen. We maken afspraken over hoe laat ze thuis moeten zijn, waar ze en met wie ze mogen spelen. Doen we het goed? Ja, en nee. Boven de 25 jaar lopen veel ouders achter de feiten aan als het gaat over het domein waarin onze kinderen vanaf een jaar of 7, 8 zich allemaal vrijelijk begeven. De virtuele wereld. Kennelijk denken we dat kinderen zichzelf daarin zelf zullen opvoeden.

Wij als ouders surfen ook, skypen met tante Tinie in Australië en zijn we blij met de HM.com. Het internet zit bij de volwassen boven de 25 niet in onze genen en wel bij onze schattige supersnelle kindjes. Voor hen is het er gewoon. Wij zitten nog in de fase van: ´hé dat is handig!´ Maar volwassen kunnen gericht zoeken en makkelijk ongewenste zaken wegklikken. Kinderen gebruiken het als verlengstuk van het schoolplein. Als profilering van je zelf, als mogelijke zelfvertrouwenverbeteraar via profielsites, als encyclopedie waar je alles maar dan ook alles binnen een seconde kunt opzoeken. Kortom het schoolplein ziet er tegenwoordig een beetje anders uit. Dat is prima, het gaat ook nooit meer weg.

Tijdens thema-avonden over kinderen op internet stel ik de vraag of ouders weten wat hun kind doet op het net. Tja, beetje chatten, spelen, foto’s plaatsen. Als ik daarbij vraag of ouders weten welke leeftijd bepaalde on-line spelletjes hebben meegekregen en of ze weten of hun kind op een open of een gesloten chat zitten blijven ze het antwoord meestal schuldig. Zeker als het onderwerp commercie en marketing besproken wordt. Dat kinderen heel gemakkelijk de grijpgrage industrie kunnen worden ingeloodst is voor ouders of onbekend of juist een strijdpunt thuis. Veel ouders kijken wel eens mee, maar snappen het niet zo, of hebben geen zin om zich te verdiepen. En dat is allemaal niet zo erg want het internet is prachtig, educatief en je kunt er heel veel plezier beleven. Maar het kent ook de andere kanten: de drempelloze toegang tot zaken die een kind nog niet hoeft te zien, kennis van zaken die een kind nog niet hoeft te weten, kennis van mensen waar zij nog niet mee om hoeft te gaan. Je weet nooit wie en je weet nooit wat en waar het toe leidt. Beetje angstig? Nee, dat denk ik niet, maar een pleidooi voor meer betrokkenheid voor wat je kind doet op het net.

Ongewenst gedrag of ervaringen op het web kan schadelijke gevolgen hebben. Kinderen kunnen worden meegetrokken in groepsonline spelen die veel van ze vragen en ze onder druk zetten. Er kunnen voorstellen worden gedaan waar ze niets van snapt maar die wel aantrekkelijk lijken. Betrokkenheid en grenzen van ouders is een vereiste om het web een aangename plek te laten zijn. Als in het echte leven een kapotte knie een pleister met een kus behandeld wordt moet je kind ook naar je toe kunnen komen als hij voor de gek wordt gehouden in Habbo Hotel. En dan is het belangrijk dat je weet hoe Habbo werkt, en voor welke leeftijd het eigenlijk is. Je kind weet wat hij moet doen als er een enge vent in de bosjes zit, weet hij dat ook als hij plotseling wordt aangesproken door Jellybelly83? Hoe komt hij eigenlijk bij JellyBelly83? Je weet dat hij speelt met Tom en Pieter in het speeltuintje achter jullie huis, maar weet je ook dat hij in een open chat zit met Marvelousdreams? Als je kind op zoek is naar gegevens over Tarzan is het raadzaam dat hij naar een leeftijdsadequate site wordt geloodst. Alle Browsers en beveiligers bij elkaar helpen zeker maar naast de klaarover, het rode stoplicht en een licht op zijn fiets geef je hem ook liefdevol jouw verkeersregels mee.

Ouders zouden kinderen moeten voorleven op het internet en grenzen en regels stellen omtrent het gebruik en de toegang ervan. Wanneer je daarmee begint? Als je nog niets gedaan hebt, nu, maar als je wel wat weet kun je bij jezelf nagaan of je interesse en betrokkenheid voor je kind op het net even groot is als die op zaterdag op het hockeyveld. Tot een jaar of 8 zal je kind voornamelijk spelen, en kun je met een aardige Browser als MyBee je kind en jezelf verantwoord kennis laten maken met internet. Het is niet alleen een beveiliger maar toont ook leuke, slimme of educatieve sites. Vanaf een jaar of 8 zal je kind steeds meer zelf het net op gaan en op scholen krijgen ze een e-mailadres. Vanaf een jaar of tien gaan ze chatten. Je kind mag net zoals met vriendinnen en vriendjes zijn eigen leefwereld hebben, giechels en geheimen waar je niets van snapt. Maar die wereld herken je. Diezelfde betrokkenheid zou je kunnen ontwikkelen voor die virtuele wereld: Een open een geïnteresseerde communicatie: ´Waren Jan en Piet op de msn schat?´ ´Is het gelukt met het behalen van het volgende level´? ´Oké Joris, je mag chatten op msn, maar ik wil niet dat je op Hyves gaat, tenzij jullie je groep helemaal afschermen.´(Je mag immers ook nog niet naar een loungebar, je bent pas elf). Vertel ze wat ze kunnen doen, leren en vooral wat voor een plezier ze kunnen hebben op het net. Dit is een manier om ervoor te zorgen dat het web gebruikt wordt zoals het gebruikt moet worden en zullen vreselijke zaken als virtueel pesten, chatverslavingen minder worden en plotselinge poesjes niet meer zomaar aan je 7 jarige getoond worden.

Meer lezen: er is een schat aan boeken, kijk eens op www.mijnkindonline.nl