In de Scandinavische landen gelden langdurige betaalde verlofregelingen bij de geboorte van een kind. Ouders kunnen daardoor zelf bij toerbeurt voor hun kind zorgen totdat het één jaar wordt. Hoeveel mannen nemen betaald ouderschapsverlof op en wat is het effect op het geboortecijfer? /nVier weken vaderschapsverlof in Nederland past uitstekend in een eventueel actief gezinsbeleid van het kabinet. /n
In de kerstvakantie zijn wij met Finn Air naar Japan gevlogen. Mijn oog viel op een column in de Helsinki Times van Ville Niinistõ, lid van het Europees Parlement namens de Groenen. Hij kondigt daarin aan dat hij vier maanden ouderschapsverlof gaat opnemen om voor zijn dochter te zorgen die afgelopen juli is geboren. Voor Finland is dat bijzonder. Mannen nemen daar gemiddeld een verlof van een maand op. In Zweden en Finland ligt het gemiddelde op drie/ vier maanden. Weer thuis lees ik in een notitie van het Finse Ministerie van Sociale zaken en Gezondheid dat een vrouw recht heeft op een betaald moederschapsverlof van 105 werkdagen (21 weken), inclusief het zwangerschapsverlof. De man mag na de bevalling 18 werkdagen vaderschapsverlof opnemen, dat hij maximaal in vier delen kan opnemen in de periode van het moederschapsverlof. Daarnaast hebben de ouders gezamenlijk 158 werkdagen ouderschapsverlof, bij het tweede en volgende kind zelfs 240 dagen. Om mannen te stimuleren ook ouderschapsverlof op te nemen, krijgt hij een bonus van 12 dagen vaderschapsverlof als hij de laatste 12 dagen van het ouderschapsverlof opneemt. Veel cijfers, in de praktijk komt het op een jaar neer. Welke effecten heeft lang ouderschapsverlof van mannen op de samenleving en op het geboortecijfer? Uit Zweeds onderzoek is gebleken dat mannen die ouderschapsverlof hebben opgenomen na hun terugkeer hun werk beter doen. Zij kunnen beter focussen en prioriteiten stellen. Daarom geven sommige Zweedse werkgevers aan mannen (en vrouwen) een bonus als zij ouderschapsverlof opnemen. Ook blijkt het aantal echtscheidingen bij echtparen die alle twee ouderschapsverlof hebben opgenomen lager te liggen. Het geboortecijfer van Zweden behoort tot de hoogste van Europa met 1.85. Nederland behoort met 1,70 tot de middenmoot. In Zweden komt de kleine deeltijdbaan bijna niet voor. Uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Plan (zie hier onder) is gebleken dat 65 % van de werkende Zweedse vrouwen graag minder uren zou willen werken, maar dat niet doet vanwege het inkomensverlies. In Nederland werkt 75% van de vrouwen in deeltijd, vrouwen met jonge kinderen vaak minder dan 20 uur. In het Nederlandse inkomensbeleid stond de vorige eeuw centraal de man een gezinsinkomen verschaffen, zodat voor veel Nederlandse vrouwen geen financiële belemmeringen bestaan om voor deeltijd te kiezen. Conclusie: het 1/1 kostverdienaarsmodel van Zweden levert een hoger geboortecijfer op dan het 11/2 model van Nederland. Of er nu wel of niet een actief gezinsbeleid van het kabinet, alle mannen – en zeker de “echte” – hebben recht om betaald voor hun pasgeboren kind te zorgen. Ik stel dan ook voor om in Nederland een vaderschapsverlof van vier weken in te voeren, dat minimaal in twee delen moet worden opgenomen, eenmaal tijdens het verlof van de moeder en eenmaal daarna. SCP-rapport “Nederland deeltijdland”, vrouwen en deeltijdwerk: www.scp.nl/publicaties/boeken/ Finland’s Family Policy http://virtual.finland.fi/netcomm/news/showarticle.asp?intNWSAID=25733 |
Geef een reactie