Nu de kinderen groter zijn, hebben we de traditionele pakjesavond ingeruild voor een uitgebreide maaltijd met boeken bij iedere gang als sinterklaascadeau. Mijn hoofdgerecht was het nieuwe boek van Willem Middelkoop Overleef de kredietcrisis. Lees Linda’s column, die eerder verschenen in het FD.
Het boek beschrijft in 89 vragen hoe het geldsysteem op dit moment werkt of liever gezegd, niet werkt. Samengevat gaat het voornamelijk over de kwalijke ontwikkeling dat bankiers zijn gaan ondernemen, de onvoorstelbare naïviteit van onze politici en Nout Wellink met boter op zijn hoofd.
Na lezing bekruipt je onherroepelijk het gevoel dat deze crisis nog maar het begin is van wat ons te wachten staat: ‘The end game’. Ik probeer mij een voorstelling te maken hoe ons leven verandert wanneer er geen geld meer uit de bankautomaat komt. Beelden van chaotische toestanden in Argentinië komen op, waarbij mensen massaal hun geld van de bank willen halen, wat er helemaal niet is. Als het boek één ding duidelijk maakt dan is het wel dat een bank op papier weliswaar uitermate winstgevend kan zijn, maar omdat een bank zijn geld voortdurend uitleent nauwelijks eigen vermogen heeft en dus te allen tijde kan omvallen wanneer het vertrouwen wegvalt.
Nederland heeft veel vertrouwen nodig, we hebben als klein land een onwaarschijnlijk zware bancaire sector opgebouwd waardoor onze economie kwetsbaar is voor tegenslagen in die sector en we zijn er bovendien in geslaagd om als één van de weinige landen in de wereld onze schuldenlast boven het bnp te laten uitstijgen. Hoe kan het dat een spaarzaam land als Nederland zich zo voor het consumptieve karretje heeft laten spannen van de VS? Ook Middelkoop beantwoordt deze vraag niet volledig. Wel stelt hij dat Wellink een van de meest invloedrijkste bankiers ter wereld is. Niet in het minst omdat hij tot de inner circle behoort die jaarlijks de Bilderbergconferenties bezoekt en hij al jarenlang lid is van een Amerikaanse lobbyclub, The Trilateral Commission. Hoe zit het nu? Zijn we slachtoffer van een vuil Amerikaans piramidespel of doen we (onze democratisch verkozen vertegenwoordigers) er blijmoedig zelf aan mee?
Mijn aandacht voor Middelkoop werd getrokken toen hij bij Pauw en Witteman op 11 september aan tafel zat met Arno Timmermans, directeur van het Nederlands Huisartsen Genootschap en daar kritiek uitte op het vaccinatieprogramma van de overheid omdat Nederland als enig Europees land twee vaccins per inwoner bestelt voor een slordige € 700 mln. Middelkoop merkt droogjes op dat er wel erg veel geld omgaat in deze branche, terwijl niet bewezen is dat vaccinatie überhaupt werkt. Onze bestuurders en volksvertegenwoordigers geven wel heel gemakkelijk ons zuur verdiende geld weg aan dubieuze pillendraaiers, derivatenstapelaars. Is het onze naïviteit dat we ons gewoon niet kunnen voorstellen dat Sinterklaas niet bestaat of hebben we zelf de mijter aangetrokken en belazeren we de boel even hard mee.
Waarom geen openheid van zaken over de deelnemers en agenda van de Bilderbergconferenties? Wanneer president-directeur Vasella van Novartis in mei van dit jaar de conferentie bijwoont en Nederland in juni een grote order voor 17 miljoen griepvaccins plaatst geeft dit toch te denken. Een gewoon bedrijf dat met subsidie van de overheid een aanbesteding doet moet dit openbaar doen en tenminste drie offertes met elkaar vergelijken. Regels die blijkbaar niet gelden wanneer er zaken gedaan worden op het hoogste niveau. Middelkoop plaatst dan ook terecht vraagtekens bij de onafhankelijkheid van Wellink, want zonder openheid is het moeilijk vast te stellen in wiens belang er zaken worden gedaan.
