Vrouwen aan de top… een kwestie van perceptie?

 

Vanuit het gevoel dat de maatregelen om meer vrouwen aan de top te krijgen niet altijd de juiste zijn en vanuit de overtuiging dat de oplossing voor het vraagstuk dichterbij is dan je denkt, heeft soul:made een kort en pragmatisch onderzoek gehouden onder zo’n 450 vrouwen. En dat hebben we geweten, een kleine 200 vrouwen gaven hun uitgebreide antwoord op een drietal vragen: Zou jij zo’n functie op topniveau willen? Waarom wel of niet?Wat helpt je hierbij en wat houdt je hier juist in tegen?

 

Uit nagenoeg alle antwoorden blijkt dat de vrouwen bij de benaming ‘topfunctie’ automatisch vergelijkbare en traditionele associaties voor ogen krijgen. En niet noodzakelijk de meest stimulerende om de eigen ambitie naar de top veilig te willen stellen.

 

Een topfunctie wordt in de beleving van de vrouwen traditioneel ingevuld en betekent vooral “veel uren maken, altijd bereikbaar en aanwezig zijn en geen vrije tijd hebben. Het is per definitie een meer dan fulltime functie die niet te combineren valt met een (jong) gezin vanwege de vele werkuren en (buitenlandse) verplichtingen. De verwachtingen van de omgeving van iemand in een topfunctie zijn hoog, er is sprake van een dito werkdruk, weinig vrijheid en veel stress. Daarnaast zijn het geven van leiding en het dragen van eindverantwoordelijkheid belangrijke aspecten binnen de functie. De functie vraagt om opperste concentratie en een topconditie”, aldus de vrouwen.

 

Eén op de drie vrouwen die soul:made haar antwoorden geeft, heeft de ambitie om deze intensieve en traditioneel omschreven functie aan de top binnen nu en afzienbare tijd te willen bekleden. Of sterker nog, bekleedt in een aantal gevallen reeds een dergelijke functie.

 

En dit is nog niet alles. Van de vrouwen die op korte termijn geen topfunctie willen, blijkt ruim een derde op langere termijn wel degelijk een dergelijke functie te ambiëren. Opmerkelijk feit is echter, dat deze groep vrouwen een geheel andere en eigen omschrijving van het begrip topfunctie heeft. Deze vrouwen definiëren een topfunctie namelijk vanuit de inhoud en inhoudelijkheid van hun werk en niet vanuit de hiërarchische positie. Een topfunctie houdt voor hen in: “de beste zijn in wat je doet, je optimaal ontwikkelen en ontplooien in je vak, vrijheid en resultaatgerichtheid, energie en plezier krijgen van je werk, toegevoegde waarde leveren en respect ontvangen voor wat je doet”. Bovendien vinden zij een goede balans tussen werk en privé, voldoende vrijheid en flexibiliteit, en een inspirerend sociaal leven eveneens belangrijk. Het niveau van de functie is ondergeschikt aan de inhoud van de functie, evenals aan de persoonlijke ontwikkeling. Voldoening in het werk en plezier bij het uitoefenen van de functie zijn belangrijker dan status en beloning.

 

Kortom, er is zeker meer verlangen naar de top. Echter, het hebben van een traditionele functie op topniveau staat bovengenoemde invulling naar de mening van deze vrouwen in de weg. Tijd voor een herdefiniëring van het begrip topfunctie?

 

Dat de zorg voor jonge kinderen bij veel vrouwen prioriteit heeft boven het werk en de geambieerde functie, is geen nieuw gegeven. Aangezien deze zorg voor een belangrijk deel op de schouders van de vrouwen neerkomt. Alleen al omdat veel van de ondervraagde vrouwen een werkende partner hebben met eveneens een hoog ambitieniveau of alleen de zorg voor hun kinderen dragen. Overigens houden de jonge vrouwen die nog geen kinderen hebben, alvast rekening met deze kinderwens en stellen ze hun ambities richting een topfunctie uit of bij.

 

Een jong gezin is dan ook een voor de hand liggend argument om geen traditionele topfunctie te ambiëren. Echter, de stelling dat kinderen in deze ambitie het belangrijkste remmende aandeel hebben, moet worden ontkracht. De uitdaging ligt namelijk aanzienlijk complexer. De vrouwen geven in ruime meerderheid aan dat vooral het evenwicht tussen privéleven en carrière bepalend is in de beslissing een eventuele ambitie naar de top bij te stellen. Ruimte voor een inspirerend sociaal leven en genoeg vrijheid spelen een minstens zo belangrijke rol. Net als voldoening in het werk, inhoudelijkheid, inspiratie en niet op de voorgrond willen staan. Daarnaast wordt gevreesd voor belemmeringen in de vorm van politieke spelletjes, ongelijkwaardige behandeling en vechten in een haantjescultuur.

 

Het traditionele beeld van een topfunctie schrikt hierbij af, omdat veel vrouwen niet bereid zijn continu veel (extra) uren te maken en, naar eigen zeggen, onevenredig veel energie in het werk te steken.

 

Opvallend is bovendien het door een aantal vrouwen uitgesproken gebrek aan zelfvertrouwen om een functie op topniveau te kunnen vervullen. Vrouwen hebben inhoudelijke bezwaren en zeggen over onvoldoende leidinggevende capaciteiten en ervaring te beschikken om een dergelijke functie te kunnen vervullen. Daarnaast schrikt de verantwoordelijkheid van een topfunctie hen bij voorbaat af.

 

De vrouwen die naar de top willen, zowel wat betreft inhoud als hiërarchie, gaan er voor de volle 100% voor.

 

Ze zoeken uitdaging en afwisseling in het topwerk, willen beslissingen nemen, het verschil kunnen maken. Ze wensen verantwoordelijkheid, zeggenschap en willen zich bovendien verder ontwikkelen. Om zich verder te ontwikkelen, zijn trainingen en een eventueel aanvullende opleiding wenselijk aldus de vrouwen. Bovendien helpt het hen om ervaringen uit te kunnen wisselen met vrouwen met dezelfde ambities. Ook een persoonlijke coach wordt op prijs gesteld.

 

Om deze topfunctie en het privéleven te kunnen combineren, zijn flexibele werkuren, resultaatgerichtheid en vrijheid een ‘must’. Kortom, ‘Het Nieuwe Werken’ waarbij mensen en organisaties flexibeler omgaan met arbeidstijd en werkomgeving, is voor vrouwen aan de top randvoorwaardelijk. Net als de overweging om een topfunctie als duobaan in te richten.

 

Uiteraard is het hierbij van belang dat ook de persoonlijke omgeving ‘meewerkt’. De steun van de partner en anderen in de directe omgeving is noodzakelijk. Het hebben van kinderen die door de pubertijd heen zijn, biedt bovendien meer ruimte om een topfunctie te vervullen. Ruimte voor meer ervaren (en oudere) vrouwen aan de top is dan ook zeker gewenst. Zijn de kinderen toch kleiner, dan helpt flexibele kinderopvang; opvang die ook na schooltijd doorgaat met creatieve en sportieve invulling van de naschoolse tijd.

 

Naast deze steun vanuit de privéomgeving, is het bovendien belangrijk dat de zakelijke omgeving openstaat voor vrouwelijke kwaliteiten. Want dat maakt nu net het verschil. Het zijn de vrouwelijke kwaliteiten die ‘de top’ in het bedrijfsleven anders zullen maken. “Eigenlijk zouden de topfuncties in grotere organisaties moeten worden verdeeld in twee typen topfuncties, namelijk een functie ingevuld met ‘het hoofd’ en een functie ingevuld met ‘het hart’ zodat er echte balans ontstaat aan de top. Vrouwen vullen hierbij ‘het hart’ van de organisatie op topniveau in”, zegt één van de vrouwen.

 

Tot slot geven de ambitieuze (top)vrouwen aan dat een belangrijke factor voor succes bij jezelf ligt. Uiteraard zijn kennis en relevante werkervaring een belangrijke randvoorwaarde. De persoonlijke drive, een gezonde portie zelfvertrouwen en de juiste motivatie helpen zeker om je doel te bereiken. “Een onvoorwaardelijk geloof in jezelf en volharding, welke beren je ook op je weg tegenkomt, is nodig om je niet te laten afleiden van je doel. Doe je dit met de nodige passie voor je werk en met een duidelijk doel voor ogen, dan helpt dat zeker”, stellen de ondervraagde vrouwen.

 

Kortom, de kern van de uitdaging is dan ook niet waarom er zo weinig vrouwen aan de top zijn, maar veel meer hoe wij die topfuncties in de dagelijkse praktijk willen invullen: vanuit traditie of vanuit ‘Het Nieuwe Werken’. Balans is belangrijker dan status, inhoud weegt zwaarder dan hiërarchie, inspiratie overschaduwt werkdruk en vrijheid en resultaatgerichtheid winnen het van aanwezigheid. De vrouwen uit het soul:made onderzoek laten het ondubbelzinnig zien; genoeg geïnspireerde topvrouwen die die nieuwe en traditionele functies willen vervullen. Tijd voor een perceptieslag?

 

Soul:made biedt ondersteuning bij het formuleren en uitwerken van de strategie, het aanscherpen van de positionering en het initiëren van consistente impactvolle communicatie naar verschillende doelgroepen. Van plan tot concrete uitvoering. Soul:made zorgt samen met alle betrokkenen voor de gewenste beweging. Om dit te bewerkstelligen levert soul:made op vier werkvelden een actieve bijdrage: onderzoek, strategie, communicatie en coaching. Vanuit het geloof dat de eigen mensen de inspiratiebron vormen en de stap moeten zetten.

 

Bron: Soulmade.nl